Dwutlenek węgla jest produktem spalania i oddychania. Jest wykorzystywany przez rośliny w procesie fotosyntezy do produkcji cukrów prostych. Tworzy się przy utlenianiu i fermentacji substancji organicznych. Gdyby ilość CO2 uwalniana do atmosfery w procesach spalania i oddychania była równa ilości pochłanianej przez rośliny podczas fotosyntezy, wówczas stężenie tego gazu byłoby niezmienne. W wyniku przemian cywilizacyjnych ta równowaga została zachwiana. Stężenie CO2 w atmosferze ziemskiej rośnie systematycznie. W 2011 wyniosło średnio ok. 392 ppm. Dla porównania w 1959 roku, gdy naukowcy rozpoczęli pomiary, osiągało wartość 316 ppm. Zaliczany do gazów cieplarnianych dwutlenek węgla przyczynia się do stałego wzrostu temperatury na Ziemi, co może rodzić negatywne konsekwencje dla życia na naszej planecie (zmiany klimatyczne, topnienie lodowców, wymieranie gatunków).
Przyjmuje się, że podczas spalania biomasy (np. pellet w kotle c.o.), bilans CO2 jest zerowy. Wynika to z naukowo udowodnionej prawidłowości, iż ilość CO2 pobrana z atmosfery podczas procesu fotosyntezy, zostaje na powrót uwolniona do atmosfery podczas spalania. W przypadku wieloletnich roślin energetycznych ilość pochłanianego CO2 może nawet przewyższyć ilość emitowanego. Pokazuje to korzystny wpływ procesów energetycznych z wykorzystaniem biomasy na redukcję efektu cieplarnianego. Inaczej jest, gdy spalamy paliwa kopalne, np. węgiel. Spalanie tych paliw przyczynia się do zwiększenia stężenia CO2 w atmosferze, ale nie tylko – także innych zanieczyszczeń występujących w popiele.
Podczas spalania biomasy powstaje ok. 1 % popiołu, węgla – aż 22%. Naukowcy wyliczyli, że efekt ekologiczny zamiany węgla na biomasę, w gospodarstwie domowym o rocznym zużyciu węgla w wysokości 8 ton, będzie polegał na redukcji emisji zanieczyszczeń o następujące wartości: CO – o 92%, SO2 – o 97 %, NO2 – o 80%, TOC (ogólny węgiel organiczny) – o 77%, CO2– o 100%, WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne) – o 99,9%, B(a)P (benzopireny) – o 99,9%.
Palenie odpadów w przydomowych kotłowniach ma również bardzo niekorzystny wpływ na bilans CO2 w atmosferze i jest źródłem bardzo szkodliwych zanieczyszczeń. Podczas ogrzewania domostw odpadami, takimi jak m.in.: plastikowe opakowania, zużyte pieluchy, ubrania, lakierowane meble, powstaje m.in.: powodujący trudności w oddychaniu dwutlenek siarki (SO2), tlenek węgla (CO), który wiążąc czerwone krwinki i utrudnia transport tlenu w organizmie, czy powodujące uszkodzenia płuc tlenki azotu (NOx). Szczególnie niebezpieczne są dioksyny i furany – należące do najbardziej trujących i rakotwórczych substancji. Uszkadzają one nerki, płuca i wątrobę oraz zwiększają ryzyko powstawania nowotworów.